Jak oswoić wroga, który mieszka w nas? Kilka słów o chorobie Hashimoto
Choroba Hashimoto od czasu wprowadzenia obowiązkowego jodowania soli kuchennej stanowi najczęstszą przyczynę niedoczynności tarczycy. Występuje 7 razy częściej u kobiet, niż u mężczyzn!
Jest to choroba autoimmunologiczna nazywana także autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy lub przewlekłym limfocytarnym zapaleniem tarczycy.
Podobnie jak inne choroby autoimmunologiczne charakteryzuje się występowaniem przeciwciał produkowanych przez organizm atakujących własne narządy, co prowadzi do niszczenia tych struktur w mechanizmie stanu zapalnego.
W chorobie Hashimoto stwierdzamy występowanie przeciwciał przeciw tyreoglobulinie (anty-TG) występujących u 70% osób oraz/lub przeciwciał przeciw peroksydazie tarczycowej (anty-TPO) występujących u 95% osób. Podwyższony poziom przeciwciał jest warunkiem niezbędnym do rozpoznania choroby. Należy nadmienić, że mogą one także występować u zdrowych osób, ale ich poziom jest wtedy zasadniczo niższy.
Mechanizm powstawania przeciwciał oraz zaostrzenia okresów choroby nie został do końca wyjaśniony. W dłuższej perspektywie produkowane przez organizm przeciwciała uszkadzają gruczoł tarczowy prowadząc do niszczenia komórek tarczycy (tyreocytów), które przestają produkować hormony tarczycy, a w ich miejscu dochodzi do włóknienia narządu. Tarczyca ulega zmniejszeniu i przestaje pełnić swoje funkcje.
W związku ze zmianami zachodzącymi w gruczole obserwujemy także charakterystyczny obraz USG. Stwierdzamy między innymi obniżoną echogeniczność wynikającą z nacieku komórek zapalnych (limfocytów) i zmniejszenia komórek tarczycy (tyreocytów).
W początkowym etapie choroby echogeniczność tarczycy może być prawidłowa. Wraz z postępowaniem procesu zapalnego struktura miąższu tarczycy staje się niejednorodna. Wielokrotnie u pacjentek z prawidłowym poziomem hormonów w tarczycy pierwszym objawem jest właśnie obraz USG sugerujący chorobę Hashimoto.
Choroba Hashimoto na początkowym etapie – w związku z niewielkim uszkodzeniem gruczołu tarczowego – zwykle nie daje objawów ogólnoustrojowych oraz charakteryzuje się prawidłowym poziomem TSH i wolnych hormonów FT3 i fT4 (pacjenci znajdują się w tzw. eutyreozie).
Wraz z progresją choroby dochodzi do niedoczynności tarczycy. Czasem pierwszym objawem może być także nadczynność tarczycy (hashitoxicosis). Sama tarczyca może być powiększona w początkowym etapie zapalenia i ulega zmniejszeniu wraz z progresją choroby. Należy także pamiętać, że tendencja do chorób autoimmunologicznych może występować także w innych narządach – stąd większa częstość występowania u pacjentów z chorobą Hashimoto takich chorób jak:
- toczeń rumieniowaty układowy,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- bielactwo,
- cukrzyca,
- anemia złośliwa,
- stwardnienie rozsiane,
- celiakia.
Holistyczna diagnostyka pacjentek z chorobą Hashimoto powinna obejmować:
- oznaczenie: TSH, FT3 i FT4 (wolnych hormonów odpowiadających de facto za objawy kliniczne), anty-TG i anty-TPO,
- wykonania USG tarczycy. Badaniami uzupełniającymi powinna być:
- morfologia (w związku z częstym współistnieniem anemii)
- oraz diagnostyka w kierunku innych chorób autoimmunologicznych w przypadku ich podejrzenia.
Posiadając wiedzę w zakresie grożących nam w przyszłości chorób, możemy odpowiednio się do tego przygotować i wdrożyć postępowanie profilaktyczne.
Masz problemy z tarczycą? Skorzystaj z jesiennej oferty pakietów medycznych!
Szczegóły na stronie internetowej Przychodni św. Zofii
